Jak zrobić origami – sztuka składania papieru

Skąd pochodzi origami? 

Orgiami uważa się za jedną z japońskich sztuk tradycyjnych. Zajmuje miejsce na piedestale między innymi obok rytuału ikebana, czyli sztuki układania kwiatów. Przyjmuje się, że rozwój origami zaczął się już w VII wieku naszej ery, tuż po tym, jak buddyjscy mnisi przywieźli do Kraju Kwitnącej Wiśni papier. Jego wysoka cena sprawiała jednak, że na fantazyjne figurki mogli pozwolić sobie jedynie arystokraci. Podobna historia spotkała parzenie herbaty, z której liści najwyższej jakości korzystać mogli wyłącznie najbogatsi. 

Znaczenie w kulturze japońskiej 

Przez wiele setek lat sztuka składania papieru wykorzystywana była podczas obrządków ceremonialnych – piękne figurki wykorzystywali przedstawiciele religii oraz arystokracja. Ozdabiała cesarskie listy oraz świątynie. Dopiero około wieku XVII, czyli w czasie panowania dynastii Edo, nastąpił gwałtowny rozwój produkcji papieru. Surowiec stał się dużo tańszy i przyczyniło się to do tego, że w kolejnych wiekach sztuki origami uczyły się nawet dzieci w szkołach. 

Ma ona wymiar symboliczny. Za pomocą wyboru odpowiednich figur przemycano i kodowano informacje, życzenia czy wartości. Najbardziej znaną figurą jest zdecydowanie żuraw, który stał się prawdziwym symbolem sztuki origami. Dlaczego tak się stało? To bardzo proste –został on się bohaterem pierwszego w historii podręcznika do składania papieru, wydanego w 1797 roku. Jego wybór jest nieprzypadkowy – w Japonii ptaki te uważane są za stworzenia niezwykle majestatyczne, a ich zamiłowanie do tworzenia dozgonnych więzi stało się inspiracją dla wielu gałęzi kultury Kraju Kwitnącej Wiśni. Są symbolem szczęścia, długowieczności i płodności – nic dziwnego, że symbol przestawiający papierowego żurawia był tak częstym gościem japońskich świątyń i pałaców. Można go zaliczyć do rozpoznawalnych japońskich symboli.

Odmiany

Niezależnie od odmiany origami, jedno jest pewne – w tradycyjnych modelach próżno szukać zastosowania nożyczek i kleju! Wszystkie powstają za pomocą odpowiedniego zaginania kwadratowych arkuszy papieru. Jest w tym coś magicznego, co doskonale łączy się z japońską filozofią wabi sabi, a gotowe projekty utrzymane w tym tonie doskonale uzupełniają wnętrza powstające w stylu japońskim. Nie ma znaczenia, czy zdecydujesz się na proste projekty, czy skomplikowane i pełne ruchomych elementów origami modułowe – na pewno będą pasować! 

Innym podejściem jest tak zwane Mon-Kiri, czyli odmiana origami pozwalające na cięcie i sklejanie materiałów. Obecność kleju pozwala na dużo bardziej skomplikowane konstrukcje, ale nie myśl, że będzie zbyt łatwo! 

Origami dla dzieci – jak tworzyć modele z najmłodszymi? 

Sztuka składania origami jest świetną zabawą nie tylko dla dorosłych, ale również dla najmłodszych. Uczy skupienia, zaangażowania i cierpliwości, odwdzięczając się pięknymi figurkami, z których na pewno będziecie dumni. Nauka stanie się pretekstem do masy wspólnego śmiechu ze swoich niepowodzeń i radości, gdy razem uda Wam się stworzyć wybrane modele. 

Jak zrobić origami z najmłodszymi? Dla dzieci najlepszym wyborem będzie cienki papier w formacie A4, który łatwo się zagina i utwardza. Dzięki użyciu papieru kolorowego sama figurka stanie się również zdecydowanie bardziej atrakcyjna dla malucha. Jego barwę będzie mógł dobrać sam, a gotowe modele dodatkowo ozdobi za pomocą mazaków czy wyklejanek. Takie personalizowane zabawki z pewnością spodobają się dzieciom! Najpopularniejsze wzory dla najmłodszych to na przykład serca, ponadczasowe samolocik, łódki czy zwierzątka. 

Jak zrobić origami: krok po kroku 

Kusi Cię nauka składania origami? To świetnie! W myśl japońskich zasad ikigai to właśnie ciągła nauka nowych rzeczy i zgłębianie pasji jest kluczem do szczęśliwego i długiego życia. Jest w tym sporo prawdy! Jakich zasad należy przestrzegać i co mieć w pamięci, przygotowując się do nauki składania papieru? 

1. Najważniejszy jest papier

   Jest podstawą całej konstrukcji, a jego wybór nada charakter nie tylko ostatecznej figurce, ale także procesowi jej tworzenia. Możesz postawić na specjalny, japoński papier washi, ale jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę – dobrze wyposażyć się w pokaźny stos cienkiego papieru ksero, który pozwoli na popełnianie błędów. Planując klasyczne origami, nie musisz wyposażać się w specjalny klej, ale możesz pokusić się o specjalne „siatki origami”. 

2. Zapoznaj się ze schematami składania

   … tak zwanymi „diagramami”. To one kryją w sobie przepis na to, jak zrobić origami! Podążając za ich wskazówkami, krok po kroku uda Ci się stworzyć własną figurkę. Składanie, które należy wykonać, często zaznaczone jest w nich specjalną linią, pętelką czy strzałką. Jak je czytać? Przerywana linia oznacza zagięcie, które powinno powstać w danym kroku, ciągła linia zagięcie już powstałe w poprzednim a strzałka kierunek, w którym należy wykonać ruch. Podwójna strzałka oznacza wykonanie zagniecenia i powrócenie kartką do pierwotnego kształtu, bez składania. 

3. Znajdź inspirację

   Jeśli Ci się spodoba, możesz pokusić się o fantazyjne księgi origami, które za pomocą slajdów lub zdjęć przedstawiają diagramy w rzeczywistości. Porad dobrze szukać również w serwisie Youtube, który pełen jest rozmaitych inspiracji. 

4. Piękne origami jest efektem doświadczenia

   Możliwe, że kilka Twoich pierwszych żurawi niewiele będzie mieć wspólnego z jakimkolwiek ptakiem, jednak nie ma co się zrażać – to właśnie sama podróż ku wielkości jest najpiękniejsza. Gdy nabierzesz już nieco doświadczenia, możesz pokusić się o wykorzystywanie profesjonalnego papieru, który nada Twoim modelom zachwycającego wykończenia lub pokusić się o origami modułowe. 

Jak zrobić origami w kształcie ptaka? 

Origami w kształcie ptaka to jeden z najpopularniejszych wzorów, a gotowe figurki idealnie uzupełnią na półkach elektryzujące misy poskładane metodą kintsugi. Przeplatające je żyłki złota wzbudzają zachwyt, a rwący się do lotu model doda im energetycznego charakteru. Oto przepis! 

1. Kwadratową kartkę papieru złóż na pół wzdłuż przekątnych boków tak, by powstało zagięcie. Następnie powróć z papierem do pierwotnego kształtu. 
2. Gotowy bok ponownie złóż na pół, tym razem pozostaw jednak już złożony trójkąt. Zwróć uwagę na różnicę w strzałkach w kroku nr 1. i w kroku nr 2. 
3. Trójkąt złóż w 2/3 wysokości tak, jak pokazano na obrazku. 
4. Rozdziel dwie części figury w zaznaczonym miejscu, tworząc na środku kwadrat. 
5. Złóż figurę na pół wzdłuż linii stworzonej w kroku nr 1. 
6. Wywiń skrzydła pod obu stronach powstającego korpusu ptaka. 
7. Zegnij lewą krawędź figury do środka, tworząc głowę. 
8. …i skieruj ją w dół, tworząc dziób. 
9. Wywiń lekko skrzydła i gotowe! Gotowego ptaka możesz dodatkowo ozdobić, domalowując mu oczy czy fantazyjne pióra. Pięknie się prezentuje! 

Proste origami lisa: zrób to sam 

Lisy to niezwykle urocze zwierzęta, które zajmują ważne miejsce w japońskiej kulturze, dlatego właśnie tak często figurki z nimi związane przyjmuje ogród zen czy ogród japoński – przynoszą szczęście i urodzaj. Jak stworzyć ich podobiznę z origami? 

1. Kwadratową kartkę papieru złóż na pół wzdłuż przekątnych boków tak, by powstało zagięcie. Następnie powróć z papierem do pierwotnego kształtu. 
2. Gotowy bok ponownie złóż na pół, tym razem pozostaw już złożony trójkąt. Zwróć uwagę na różnicę w strzałkach w kroku nr 1. i w kroku nr 2. 
3. Górą i dolną część trójkąta złóż w środek tak jak na obrazku, by otrzymać mniejszy kwadrat. 
4. Złóż go na pół wzdłuż linii powstałej w kroku nr 1. 
5. Dwie z trzech powstałych warstw złóż wzdłuż zaznaczonej linii. Stanowić będą głowę liska. 
6. Końcówki wygnij w dwie strony, które staną się zalążkiem uszu. 
7. Środkowe „ucho” zegnij do środka, tworząc „twarz” figurki i całość obróć o 45 stopni. 
8. Zegnij pozostałą część, tworząc ogon liska. Dzięki temu uda mu się stanąć dumnie na półce. 
9. Na „twarzy” liska narysuj pyszczek i roześmiane oczy. Wygląda słodko! 

Wraz z instrukcjami na wykonanie japońskiego lisa, wiesz już też jak zrobić origami, które idealnie wpasuje się we wnętrze w modnym stylu japandi.

Jak zrobić ozdobę w kształcie nietoperza? 

Nastrojowy nietoperz z origami to ozdoba nie tylko na Halloween – prezentuje się świetnie również w ciągu dnia. To efektowna dekoracja jesiennej aranżacji! Oto, jak wykonasz tę figurkę. 

1. Kwadratowy arkusz papieru złóż na pół wzdłuż linii zaznaczonej na obrazku. 
2. Powstały trójkąt złóż ponownie na pół, następnie powróć do pierwotnej pozycji z kroku numer 1. 
3. Dół trójkąta złóż ku górze, tworząc swojego rodzaju „łódeczkę”. 
4. Wystający z „łódki” trójkąt złóż w dół tak, jak pokazane jest to na obrazku. Zwróć uwagę, by wystawał nieco nad całą konstrukcję. Będzie stanowił głowę naszego bohatera. 
5. Figurę złóż na pół wzdłuż linii stworzonej w kroku numer 2. 
6. Zegnij powstające „skrzydła” po obu stronach wzdłuż linii zaznaczonej na rysunku. 
7. Figurę złóż tak, jak pokazano na obrazku. 
8. Zegnij wyznaczone trójkąty po obu stronach. 
9. Wywlecz całość na zewnątrz i gotowe! Postrach nocnych przestworzy jest gotowy do akcji! 

Królik z papieru, czyli nietypowe origami wielkanocne 

Radosne króliki są nieodłącznym elementem Wielkanocy. To prawdziwe symbole wiosny, których nie może zabraknąć w żadnej aranżacji. Oto, jak bez trudu stworzyć je za pomocą kartki papieru i nożyczek! 

1. Kwadratową kartkę papieru złóż na pół wzdłuż przekątnych boków tak, by powstało zagięcie, a następnie powróć z papierem do pierwotnego kształtu. 
2. Przeciwległe rogi złóż na kształt latawca tak, jak zostało pokazane to na rysunku. 
3. „Dziób” latawca zegnij wzdłuż linii zaznaczonej na obrazku. 
4. Zegnij dziób raz jeszcze tak, by lekko wystawał ponad całą konstrukcję. Będzie to ogonek królika! 
5. Obróć figurę na drugą stronę. 
6. Trójkątny koniec zegnij wzdłuż linii zaznaczonej na obrazku i cały kształt złóż na pół. 
7. Obróć figurę o 45 stopni. 
8. Środek złożonego trójkąt aż do końca rozetnij za pomocą nożyczek. Dzięki temu powstaną efektowne uszy. 
9. Królik jest gotowy! Dorysuj mu oczy lub pokoloruj, by nadać mu wiosennego klimatu!