Styl Bauhaus: proste formy i funkcjonalność

Historia Bauhausu i jego założycieli

Kto odegrał decydującą rolę w kształtowaniu stylu Bauhaus? Jacy nauczyciele należeli do najbardziej znanych i wybitnych umysłów ówczesnej szkoły artystycznej, którzy mieli wpływ na architekturę, sztukę i wzornictwo?

Szkoła Bauhaus i jej 3 dyrektorów

1. Na czele Bauhausu stał Walter Gropius. Architekt założył szkołę Bauhausu w 1919 roku w Weimarze i był jego dyrektorem aż do 1928 roku. Szkoła Bauhausu jest synonimem nowoczeności i rewolucji w architekturze. Jej założyciel chciał połączyć sztukę, architekturę i rzemiosło wraz z nauczeniem, praktyką i badaniem. Z perspektywy czasu możemy powiedzieć, że mu się to udało. Drugim dyrektorem został szwajcarski architekt Hannes Meyer w 1928 roku. Zreformował zarówno nauczanie jak i warsztaty.
2. W 1930 r. został jednak zwolniony decyzją miasta Dessau z powodu komunistycznych poglądów. Przedstawiciel architektury awangardowej, Ludwig Mies van der Rohe, był trzecim dyrektorem szkoły, od 1930 do 1933 roku. Na początku lat 30. ubiegłego wieku, szkoła Bauhaus znalazła się pod silną presją polityczną i w 1933 roku musiała ostatecznie zakończyć swoje działanie.
3. Wraz z Walterem Gropiusem, van der Rohe jest prawdopodobnie jednym z najbardziej znanych przedstawicieli Bauhausu. Ich bungalowy są do dziś ikonami i wzorami do naśladowania w architekturze.

Artyści Bauhausu

Bauhaus był również kolebką wielkich artystów. Wśród nich był Wassily Kandinsky, rosyjski malarz i grafik, który rozpoczął swoją przygodę z Bauhaus w 1922 roku, gdzie wykładał aż do jego zamknięcia w Berlinie w 1933 roku.

Niemiecko-amerykański malarz i grafik Lyonel Feininger nauczał jako główny drukarz w Weimarze aż do 1925 roku i nawet strona tytułowa Manifestu Bauhausu z 1919 r. przedstawia jego drzeworyt “Katedrę”. Paul Klee był również związany z Bauhausem i pełnił funkcję kierownika warsztatu introligatorskiego, a także malarstwa metalu i szkła. László Moholy-Nagy, węgierski malarz i fotograf, wraz z Walterem Gropiusem wydał słynne na całym świecie książki Bauhausu. 

Szkoła, która zmieniła świat

Gropius połączył dwa typy szkoł: szkołę rzemiosł artystycznych i szkołę sztuk pięknych. Dzięki temu uczniowie nie tylko poznawali techniki projektowania, ale również w praktyce uczyli się obróbki różnych materiałów, takich jak drewna lub kamienia. Było to dokładanie takie połączenie, jakiego chciał Gropius. Postulował on, że tylko innowacyjna myśl i następnie jej wykonastwo przyczyni się do stworzenia nowoczesnego dzieła sztuki.

Szkoła Bauhausu kształciła nowe pokolenie architektów, którzy mieli łączyć umiejętności artystów, rzemieśliników i projektantów przemysłowych. Studenci pod okiem mistrzów mieli wymyślać nowe formy, sposoby projektowania i techniki malarstwa, ale też potrafić przygotować swoje projekty do realizacji przez przemysł.

Również metody edukacyjne w Weimarze były innowacyjne. Niektórzy mistrzowie zaczynali zajęcia od ćwiczeń oddechowych lub medytacji. Inni zachęcali do szkicowania z zamkniętymi oczami. W założeniach Bauhausu jest przecież eksperymentowanie i wymyślanie, tego co już istnieje na nowo.

Potrzeby zamiast luksusy, czyli cechy stylu Bauhaus

Bauhaus chciał wymyślić architekturę na nowo i znaleźć odpowiedź na potrzeby społeczeństwa początku XX wieku. Podstawą tego stylu jest idea ponadczasowego, przejrzystego i prostego wzornictwa. Bauhaus często kojarzy się z surowością i powściągliwością, jednak wykorzystywał też przecież rzemiosła jak tkactwo czy stolarstwo.

Domy w stylu Bauhaus cechują płaskie dachy, taśmy okienne, duże okna, mocne kąty i geometryczna architektura, a wszystko to w prostej i ponadczasowej bieli. Mistrzowskie domy w Dessau są wzorem dla tego języka architektonicznego. Bauhaus dążył do maksymalnego wykorzystania przestrzeni, a nietrudno dostrzec, że to założenie trwa do dziś. To tylko potwierdza, że wpływ Szkoły założonej przez Gropiusa ciągle trwa.

Styl Bauhaus – geometria i kolory

Oprócz doskonałej funkcjonalności, styl Bauhaus wyróżnia się również kolorystyką. Zainteresowani mogą sięgnąć po książkę “Sztuka barwy” pióra Johannesa Ittena, który uczył w Bauhausie jako jeden z mistrzów. Sztuka Bauhausu eksplorowała i eksperymentowała z kolorami z gamy podstawowej: żółtym, czerwonym oraz niebieskim, udowadniając, że nawet z czegoś prostego można otrzymać ciekawy efekt.

Również geometria fasynowała artystów spod znaku Bauhausu. Eksperymentowali z najprostrzymi kształtami: kołem, trójkątem i kwadratem, szukając zaskakujących efektów. Jako alternatywy dla ścian w kolorze czerwonym, niebieskim lub żółtym używali geometrycznych szablonów.

Styl Bauhaus dziś

Założenia Bauhausu są z nami do dziś. To jemu zawdzięczamy zrewolucjonizowanie podejścia do architektury i wzornictwa użytkowego. A to, co teraz wydaje nam się oczywiste, zostało zapoczątkowane przez jego twórców i uczniów.

Szkoła Bauhaus zmieniła na zawsze sposób myślenia o projektowaniu. Jak? Jako myśl przewodnią tworzenia mebli wybrała wytrzymałość, lekkość i łatwość produkcji na skalę masową. Brzmi znajomo, prawda?

Obecnie styl Bauhaus wykorzystuje się również w aranżacji przestrzeni biurowych i publicznych, czyli tam gdzie na pierwszym miejscu stawia się funkcję. Stawia się na proste formy, chromowane elementy i przeszklenia, czy to w postaci dużych okien, czy jako odzielenie od siebie różnych pomieszczeń.

Ikony stylu Bauhaus

Design spod znaku Bauhaus charakteryzuje dostępność, wytrzymałość i masowa produkcja. Kiedy myślimy o meblach i przedmiotach użytku codziennego w stylu Bauhaus, od razu pojawiają się proste linie i klasyczne krzesła podporowe. Nic dziwnego! W szczególności niektóre lampy w stylu Bauhaus należą do najbardziej znanych projektów. Wśród nich znajdziemy „Wagenfeld WG24”, która jest uważana za ikonę wzornictwa przemysłowego. Charakterystyczne cechy to szklany klosz, szklana lub metalowa noga i okrągła podstawowa.

„Kaiser Idell 6631” to również klasyka swojego gatunku. Do dziś model z regulowanym kloszem i zakrzywioną nogą jest uważany za ponadczasowy projekt. Krzesło podporowe stało się symbolem ery Bauhausu. Jeśli chodzi o stoły, ten styl charakteryzuje się niezastąpionymi modelami z zakrzywionymi stalowymi nogami. 

Fotel Wassily, czym się wyróżnia

Fotel Wassily to prawdziwy klasyk designu spod znaku Bauhaus. Na aukcjach ceny egzemplarzy z porzątku XX wieku sięgają nawet 40.000 tysięcy dolarów. Poznacie go po szkielecie ze stalowych rurek, skórzanych lub tekstylnych elementach, szerokich podłokietnikach i głębokim siedzeniu. Został zaprojektowany przez Marcela Breuer’a, a jego oryginalna nazwa to model B3. Znamy go jednak jako fotel Wassily od nazwiska innego z mistrzów Bauhausu, Wassilego Kandinskiego, który podobno uwielbiał w nim przesiadywać.

Jak urządzić dom w stylu Bauhaus?

Jeśli chcesz wprowadzić elementy stylu stylu Bauhaus do Twojego domu, najpierw warto poznać jego podstawowe założenia.

1. Ponadczasowa klasyka
   Wielcy mistrzowie stworzyli meble, które są proste, wygodne i dlatego nadal ponadczasowo piękne. Szkło i metal zawsze wiodą tu prym.
2. Kwestia materiału
   Klasyczne i nowoczesne elementy są często łączone z materiałami naturalnymi, takimi jak drewno, kamienie, płyty łupkowe i skóra, które są również wykorzystywane w wystroju wnętrz w stylu Bauhaus.
3. Mniej znaczy więcej
   Wyposażenie wnętrz ogranicza się do podstawowych elementów. Styl Bauhaus opiera się na założeniu, że jeśli coś jest użytkowe, z definicji będzie też piękne.

Podsumowując, styl Bauhaus charakteryzuje się funkcjonalności i przejrzystości form. Chociaż Bauhaus zyskał popularność głównie dzięki architekturze, skupiano się tam również na rzemiosłach, takich jak garncarstwo oraz tkactwo. Biorąc pod uwagę to zróżnicowanie, typowe dla stylu Bauhaus są także różnokolorowe dywany, ceramika, barwne obrazy oraz drewniane rzeźby.