Postarzanie drewna: łatwe metody na postarzanie mebli

Trend na postarzanie mebli – skąd się wziął? 

Trochę z nostalgii za tym co minione, a trochę z oszczędności. Stare meble i dekoracje mają swój urok, żal nam je wyrzucać kiedy stracą na świetności. Profesjonalna renowacja jest kosztowna i tak najczęściej lądują w najlepszym razie na strychu na dobrych parę lat. A co potem? Albo podczas porządków drogą eliminacji trafiają na śmietnik, albo… No właśnie. Po co wyrzucać skoro łatwymi domowymi sposobami możemy przywrócić im dawny blask. Wystarczy je wyczyścić, odpowiednio przygotować i zastosować proste techniki, które dodadzą im uroku, szlachetności i modnej patyny. Przyznasz, że to znacznie bardziej ekologiczne. 

Postarzanie drewna to trend, który swoje początki ma w stylu industrialnym kiedy to stare pofabryczne lofty zaczęto adaptować na przestrzenie mieszkalne. Drewno wyglądające na sfatygowane polubił też styl prowansalski oraz popularny shabby chic, a także jeden z ostatnich trendów czyli wabi-sabi, który odnajduje piękno w tym co niedoskonałe, nadszarpnięte zębem czasu. Opisaliśmy dla Ciebie metody na postarzanie drewna po przejściach, ale to samo możesz zrobić z nowym surowcem nadając mu szlachetnej patyny. 

Postarzanie mebli i dekoracji – popularne metody 

Są różne sposoby, które w prosty sposób pozwalają uszlachetnić wygląd drewna a także metalu. Do najpopularniejszych z nich należą techniki, których bez większego problemu możesz podjąć się sam. Oto niektóre z nich: 

1. Szczotkowanie

   Przy pomocy szczotki drucianej można zetrzeć wierzchnią warstwę drewna czy metalu bez głębszego naruszania struktury surowca. Zabieg ten w przypadku drewna można połączyć z bieleniem lub woskowaniem nadając powierzchni jeszcze szlachetniejszego wyglądu. 

2. Bielenie

   Osiągamy je poprzez malowanie mebli i nanoszenie na drewnianą powierzchnię białej farby lub bejcy – w zależności od efektu jaki chcemy osiągnąć raz lub kilka razy.

3. Szarzenie

   Przecieranie drewna wodą z octem zabarwia go na szaro dając efekt podobny do drewna spłowiałego od słońca lub wymytego przez wodę.

4. Przecieranie

   Szlifowanie drewna papierem ściernym, na całej powierzchni lub tylko wybranych fragmentów, w celu nadania mu subtelnej patyny.

5. Woskowanie

   Malowanie drewna woskiem, najczęściej białym, nie tylko zabezpiecza powierzchnię, ale nadaje jej wygląd nadszarpniętej zębem czasu.

Jak postarzyć drewno? Krok po kroku 

Do każdej metody drewno trzeba odpowiednio przygotować. Świeże wystarczy przeszlifować i omieść z pyłu. Ale to wysłużone wymaga trochę więcej pracy.

1. Przede wszystkim należy zacząć od zdjęcia starych powłok malarskich: farby, bejcy, wosku lub lakieru.
2. Następnie musisz przeszlifować je dokładnie papierem ściernym lub specjalna szlifierką i omieść z zalegającego w rowkach i spękaniach kurzu.
3. Stare drewno trzeba odtłuścić, tak żeby naniesione nowe powłoki lepiej się na nim trzymały. Możesz to zrobić specjalnymi środkami do odtłuszczania drewna, albo zwykłym spirytusem, benzyną.
4. Dopiero na tak przygotowane drewno możesz zastosować wybraną przez sobie technikę postarzania drewna.
5. Pamiętaj, że naturalne drewno ma piękne usłojenie, które różnorodnie się układa tworząc piękny rysunek – tym, miedzy innymi, różni się od zwykłej płyty meblowej. Stosuj techniki postarzania tak, żeby podkreślić słoje, a nie zakryć.
6. Na koniec dobrze jest utrwalić osiągnięty efekt zabezpieczając drewno woskiem, naturalnym olejem łun ekologicznym lakierem.  

Postarzanie drewna metoda przecierania 

Najlepiej się sprawdza na wcześniej pomalowanych drewnianych powierzchniach. Nie wymaga żadnych umiejętności, a jedynie kawałka drobnoziarnistego papieru ściernego. Przecieraj nim powierzchnię mebla, aż w niektórych miejscach ukaże się surowe drewno oczyszczone z powłok malarskich. Rób to z wyczuciem, przykładaj papier raz mocniej raz lżej, tak żeby uzyskać jak najbardziej naturalny efekt. Tak przygotowaną powierzchnię omieć pędzlem z opiłków lub dodatkowo zabezpiecz lakierem.  

Postarzanie drewna metodą bielenia 

To bardzo modny sposób postarzania drewna, który nadaje drewnianym przedmiotom lekkości i naturalnej patyny. Stosuje się go często na meblach, które urządzają wnętrze w stylu prowansalskim lub shabby chic. Metod bielenia drewna jest wiele. Najlepsze efekty można osiągnąć farbami kredowymi, którymi maluje się bardzo łatwo i szybko, a powierzchni nie trzeba wcześniej przygotowywać. Farby kredowe dają naturalny matowy efekt, a metodę możesz połączyć z innymi np. z przecieraniem. Jeśli chcesz uzyskać delikatniejszy efekt użyj bejcy do drewna. W zależności od tego ile razy pomalujesz nią powierzchnię będzie ona bardziej biała lub tylko naturalnie wybielona a słoje widoczne.

Taki naturalny wygląd uzyskasz stosując metodę „suchego pędzla” czyli omiatania powierzchni białą farbą nałożoną na suchy pędzel dający subtelne smugi. Inną metodą jest woskowanie. Na miękką szmatkę nabierz odrobine białego wosku i kolistymi ruchami wcieraj go w drewno aż uzyskasz zadowalający efekt krycia. Często łączy się bielenie woskiem z malowaniem farbami kredowymi.

Bardzo dobre efekty bielenia drewna uzyskuje się poprzez ługowanie. To stara metoda, która zyskuje coraz bardziej na popularności. Polega na malowaniu naturalnego drewna ługiem czyli wodnym roztworem sody kaustycznej oraz mydeł wapiennych i roślinnych. Ług wnika w strukturę drewna wytrawiając miękisz drzewny i zatrzymując proces żółknięcia.

Postarzanie drewna szczotką drucianą 

Jeśli metodą przecierania nie uzyskałeś efektu o jaki Ci chodziło możesz pójść krok dalej i wykorzystać drucianą szczotkę. Przecieraj nią drewno do uzyskania głębszych zarysowań i wgłębień. Pamiętaj, że to już bardziej radykalna metoda postarzania drewna, podczas której wnikasz głębiej w jego strukturę. Niektóre zadrapania mogą być trudne do usunięcia. Na koniec usuń z wyżłobień pył i zabezpiecz powierzchnię matowym lakierem, woskiem lub olejem.  

Patynowanie mebli – postarzanie drewna octem 

Ten sposób postarzania drewna polubią Ci, którzy lubią szarą patynę. Najprościej osiągnąć ją stosując zwykły ocet jabłkowy oraz stalową wełnę. To metoda dla cierpliwych, bo ocet z wełną (lub starymi gwoździami) musi odstać w słoju kilka dni aż się zabarwi. Tak przygotowana miksturą malujemy surowe drewno. Płyn wnika głęboko w strukturę, a efekt jest trwały. Drewno wygląda jak wypłowiałe na słońcu, z pięknie podkreślonym rysunkiem usłojenia. 

Postarzanie drewna metodą decoupage 

Ta metoda cieszy się dużą popularnością, szczególnie wśród wielbicieli stylu prowansalskiego, shabby chic, toskańskiego czy rustykalnego. Uzyskany efekt jest kapitalny, a meble przypominają ręcznie malowane stare skrzynie z Zalipia. Sposób nie jest trudny, ale wymaga nieco cierpliwości. Zanim dojdziesz do wprawy radzimy wypróbować go na mniejszych przedmiotach, na przykład drewnianej skrzynce na kwiaty. A na czym polega decoupage i czego będziesz potrzebował? Powinieneś zaopatrzyć się w markecie budowlanym w podstawowe produkty: 

• klej wodny 
• miękki pędzelek (nie za duży) 
• papier ścierny 
• jasną farbę (najlepiej białą lub kremową) 
• lakier akrylowy 
• środek do odtłuszczania drewna (alkohol, benzyna lakowa lub ekstrakcyjna) 
• serwetki papierowe z wybranym wzorem 

Jak to zrobić? 

1. Wyczyść dokładnie mebel. Jeśli jest to stare drewno omieć je z kurzu, przeszlifuj papierem ściernym, a jeśli jest taka potrzeba wygładź polerką. Drewno musi być idealnie gładkie, bez zadrapań, zadziorów i wystających drzazg. 
2. Odtłuść drewno, zwłaszcza to stare, wysłużone. W ten sposób naniesione dekoracje będą lepiej się trzymały. Niewielkie plamy możesz usunąć wodą z szarym mydłem, ale jeśli to nie wystarczy przetrzyj powierzchnię szmatką zwilżoną dowolnym środkiem do odtłuszczania drewna (może to być zwykły spirytus lub benzyna) 
3. Przygotuj tło malując drewno farbą emaliowaną. Jeśli drewno jest nowe wystarczy jedna, góra dwie warstwy. Jeśli jest stare, albo na meblu są już wzory, które chcesz zakryć, będziesz musiał pomalować je kilka razy. Poczekaj aż przedmiot wyschnie.  
4. Przygotuj wzór, który chcesz nanieść. Wybierz serwetkę papierową (tak tak, taką jaką podajesz na stół). Wytnij deseń i zakomponuj go na meblu, tak żeby ładnie się prezentował. Możesz delikatnie zaznaczyć miejsca ołówkiem, żeby wiedzieć gdzie masz przykleić. Zrób to starannie, bo czynność trudno będzie cofnąć. 
5. Przyklejaj wycięte wzory. Przyłóż do drewna jeden wycięty kawałek i nakładaj pędzelkiem klej rozprowadzając go od środka na boki. Tak postępuj z każdym wyciętym kawałkiem aż pokryjesz całą powierzchnię wzorem.  
6. Na koniec pomaluj delikatnie całość lakierem akrylowym. Powtórz to kilka razy aż zobaczysz, że wzór całkowicie wtopił się w powierzchnię drewna i wygląda jakby został namalowany. 

Postarzanie drewna lakierem 

Nie jest skomplikowane i polega na naniesieniu na drewnianą powierzchnię specjalnego „pękającego” lakieru. Kupisz go w każdym sklepie dla plastyków, nie jest drogi, a bardzo wydajny.  Używając go uzyskasz efekt spękań, tzw. krakelur, dlatego taki sposób postarzania drewna  nazywany jest techniką krak (od crackle – spękania). Taki lakier najlepiej stosować z farbami akrylowymi. A więc: 

1. Pomaluj drewno farbą akrylową i poczekaj aż wyschnie. 
2. Posmaruj powierzchnie lakierem do spękań przy użyciu miękkiego pędzla. 
3. Kiedy wyschnie pomaluj drewno jeszcze raz farbą akrylową, ale w innym, najlepiej kontrastowym kolorze.
4. W trakcie schnięcia drugiej warstwy farby ukażą się na niej charakterystyczne spękania, spod których ukażę się pierwsza warstwa. 
5. Całość możesz zabezpieczyć zwykłym lakierem do drewna, aby utrwalić efekt. 

Tę technikę możesz łączyć z innymi, np. decoupagem lub bieleniem drewna. Jeśli zastanawiasz się jak odnowić stare meble wypróbuj tę metodę.  

Postarzanie drewna napojami 

Może brzmi to śmiesznie, ale niektóre napoje doskonale nadają się do postarzania drewna. Na przykład świeżo zaparzona kawa oprócz tego, że zmienia wybarwienie tkanin, wpływa także na kolor drewna. Podobnie mocna herbata i wyciąg z łupin orzechów. Jak to zrobić? Bardzo łatwo. Zaparz kawę lub herbatę, poczekaj aż ostygnie, a potem wcieraj szmatką w drewno. Stanie się ono ciemniejsze i będzie wyglądało jakby przeleżało dobrych kilka lat. Zabieg powtarzaj kilka razy, aż osiągniesz efekt o jaki Ci chodziło. Na koniec możesz zabezpieczyć drewno przecierając zwykłym olejem jadalnym, który jeszcze odrobinę je przyciemni.  

Skąd wziąć stare drewno na meble? 

Istnieją antykwariaty sprzedające stare książki, butiki z odzieżą vintage, galerie z antykami i…. firmy, które sprzedają drewno z odzysku. Najłatwiej znaleźć je w internecie. Profesjonaliści, którzy o drewnie wiedzą wszystko skupują surowiec pochodzący z rozbiórek starych domów i odpowiednio go selekcjonują. Oczywiście możesz poszukać go na własną rękę, ale musisz wiedzieć o kilku ważnych rzeczach.

Na przykład, żeby unikać drewna zabezpieczanego chemikaliami. Niektóre z nich są bardzo szkodliwe i absolutnie nie nadają się do domu. Stare drewno możesz znaleźć też na własnym strychu lub w piwnicy. Wystarczy się rozejrzeć, a okaże się, że zepsuty fotel co prawda nie nadaj się do użytku, ale można do rozebrać i wykorzystać poszczególne części do zrobienia półek czy donicy na kwiaty. Podobnie możesz zrobić z paletami. Łóżko z palet czy ławka z palet nie są wcale trudne do zrobienia, podobnie jak meble ze starych skrzynek po owocach. Możesz z nich zrobić meble DIY lub dekoracje ze skrzynek. Wykaż trochę kreatywności, a na pewno coś wymyślisz!